O BAILE. (LUZ PICHEL)



A Marifé, in memoriam.

Se eu fose rica, compraría moitos cadernos bonitos. Se fose grande, iría cos rapaces á Feira do Vento. Se fose a raíña dos agros, faría estradas anchas para que pasasen os coches e os nenos non tivésemos que apartar. Se fose home, non andaría todo o día mirando a ver se lle vexo as bragas ás rapazas. Se fose moza, podería ser a moza de Uxío de Oleiros que se quedou bailando comigo na festa do San Andrés.

Aquel día souben o que é o ritmo. Para bailar ben un pasodobre ou un valse fan falta dúas cousas – iso di meu irmán Manolo-, unha banda que saiba tocar coma a de Vilatuxe, que parece que as abellas lle untaran os instrumentos con mel, e un home que saiba levar e lle faga sentir o ritmo á muller que ten enfronte. Faltoulle dicir que para bailar ben de verdade hai que sentir o propio corazón batendo coma un tambor, igualiño ca se fose un instrumento máis.

Eu non sabía o que era iso, que o corazón che petase no peito ao ritmo da música. Sóubeno a partires do 30 de novembro do ano pasado, o día da festa do San Andrés.

- Bailas? –dixo.

E eu non contestei, que non é do caso nin fai falta, que é ben sabido que as nenas estamos mais guapas coa boca pechada. Pero quedei mirando para el como unha parviña e bailei.


- Quedas?

E non dixen nada, nada, pero quedei en fronte del mirando para a terra, e cando volveu tocar a banda, volvemos bailar, e despois quedámonos outra vez mirando cada un para os pés do outro, e outra volta a bailar. De repente púxose a chover que parecía que se ían anegar as cunetas, e el colleu o seu paraugas, que o tiña colgado na caluga, e abriuno. Tapámonos os dous con el e seguimos bailando cando tocaba, acurrunchados no alpendre do seu paraugas.

Nunca pensei que un acontecemento fose isto. A mestra, un día, quíxonos explicar o que é un acontecemento pero non a entendiamos e ela desesperábase e acabou perdendo a paciencia e petando co pau na mesa. Pero o día do San Andrés souben de verdade o que é un acontecemento, algo que pon a terra enteira co de riba para baixo, porque ningunha cousa volve ser a mesma cousa cando un acontecemento pasa pola túa beira.


De que cor terá os ollos ese rapaz? Onde se sentará na escola? Por que nunca teño fame desde o San Andrés? Como é o peite de peitearse na súa casa? Que comen ao mediodía? Que pasaría se me abrazase? Sería outro acontecemento? Agora cando vou coas vacas para Os Ramos, quedo mirando para Trasdeza como unha parviña, pois non se distingue un carballo dun castiñeiro desde este lado do val, canto menos un rapaz. Sábese se iso que se ve ao lonxe son vacas ou ovellas ou carros cargados renxendo, mais case non se diferenza unha vaca dunha egua ou unha ovella dunha cabra. Así que moito menos se pode apreciar a figura dun rapaz, nin os rizos do seu cabelo, nin a cor dos seus ollos; nin se pode oír aquela súa voz cando che pregunta se queres bailar con el; nin se pode sentir como te vai levado nos pasodobres, coa súa man pousadiña no teu lombo sen premer nin de máis nin de menos, con moito respecto, como di Marifé cando fala de mozos coas súas amigas.

O río Deza sepáranos moito. O papá sempre di iso cando se lembra da vaca que lle vendeu a un de Trasdeza e morreu de pena mirando para o lado de acá, para o noso prado de Os Ramos. Vendéraa para non a ver morrer na casa, a Gallarda, porque fora a vaca que dera o leite para tódolos irmáns, e vai ela e morre de pena ao chegar a Trasdeza.


Na festa do San Andrés, estivemos bailando Uxío e máis eu moitísimo tempo, en silencio, e quietos cando a banda paraba de tocar, un en fronte do outro e o paraugas facendo de alpendre. Ata me pareceu que ía ser un home axeitado para se casar con el, como dicía Marifé que tiñan que ser os mozos, pois levaba moi ben anoadiños os cordóns dos zapatos e notábase que os lustrara antes de saír. Pero de repente apareceu o papá, colleume por un brazo e levoume inmediatamente para a casa sen mediar palabra.

- Dereitiña para a cama -foi canto dixo.

Metinme na cama e púxenme a pensar que seguía na romaría bailando cando tocaba a banda e quedándome en fronte de Uxío de Oleiros cos ollos cravados na lama cando paraba de tocar. Doíame o peito dunha maneira como nunca me doera, unha dor case doce que ata daba medo.

Entón chegou Marifé, meteuse na cama e abrazouse a min como fai moitas veces antes de se durmir.

- Xa o papá me contou. Agardou onde o lume ata que eu cheguei para me contar todo e para me berrar por te ter soltado na romaría. Seica vos estivo observando de lonxe e foite apartar del cando veu que che ía dar un bico. Non pasa nada se bailas cun rapaz da túa idade ou algo máis vello, pero non está ben que te quedes con el porque iso é sinal de que se empeza unha relación seria e ti es unha nena aínda para empezar unha relación seria.

- A min gustoume moito quedarme.

Notábase que Marifé tiña o pensamento noutras historias pois nin me contestou sequera. A miña cabeza, entón, sacou para fóra unha teima que levaba rebulindo alí desde que o papá me mandou para a cama:

- Se me quedo en fronte dun rapaz na romaría, nin por iso serei unha puta coma Xosefa do Montecastro, ou si?

- Non, filla, ti non es nada diso. Soamente es unha rapaza xogando a ser grande.

- Non era xogo.

- Entón esquécete do que pasou. É o mellor que podes facer.

- E ti bailaches moito?

- Bailei e bailei e bailei ata cansarme, bailei co home que algún día será o meu home, se as cousas non se torcen.

- E quedabas con el.

- Quedaba, si. E non miraba para a terra, que falaba con el e miráballe para os beizos.

- Deuche un bico?

- Estás tola? Quen fala de bicos? Pecha os ollos e durme, anda.

- Non dou durmido.

- Entón pecha os ollos e escoita como toca a banda, non a oes? Concéntraste moito e óela. Cando unha vai a unha festa, a banda segue a tocar toda a noite aquí na cabeciña, a que si?

-Tes razón, si que se oe a banda, e hai un rapaz de alí de Oleiros, que pon a súa man na miña cintura e lévame moi a modiño. Lévame moi lonxe. Ímonos nun barco.

Luz Pichel
(Colaboracion da escritora e Poeta de Lalin, Luz Pichel, para o Libro:A MEMORIA, A PALABRA, A MUSICA.. editado pola Asociacion Amigos da Banda de Musica de Agolada, do que son o unico responsable e culpable das desfeitas e erros, moitos que temos).

Comentarios

Gelu ha dicho que…
Buenas noches, Ángel Utrera:

¡Qué hermoso relato!. ¡Qué fecha inolvidable la del 30 de noviembre!. Seguro que nunca olvidaría, el día de San Andrés, el del gran acontecimiento de su primer baile con Uxío de Oleiros.

¡Qué bonito verlos bailar bajo el paraguas!.

Estaba en lo cierto Luz; además de las explicaciones de su hermano Manolo, -en cuanto a los pasos del vals y pasodoble- hay que sentir el corazón batiendo como un tambor, como un instrumento más de la orquesta.

Y cuánta razón su hermana Marifé: cerrando los ojos, volvería a sentir cuando quisiera una y otra vez aquella música inolvidable.
---

Enhorabuena por la parte que te toca.

Saludos.

Entradas populares